جعفر آهنگران در نشست "سهشنبه؛ پایتخت جهان" که به مناسبت چهاردهمین سالگرد درگذشت قیصر امینپور در مرکز همایشهای بینالمللی کیش برگزار شد، با ابراز علاقهمندی به شبهایی که در آنها خاطراتی زنده میشود یا آغاز کارهایی بزرگ رقم میخورد، اظهار داشت: بعضی ابیات شاعران، تبدیل به ضربالمثل و نقل مجالس میشود و این حتی برای آنانکه به شعر هم علاقهای نداشته باشند، اتفاق میافتد.
وی از اندیشیدن به ستارهها در این محافل، با عنوان شیوهای آموزنده گفت: هرآنچه که مایهی نشاط در زندگی شود ارزشمند است و محور اشعار و شخصیت قیصر بر اساس پژوهش و تجربهی همسر او، "گفتوگو" است که منجر به این زندگی شاد میشود.
آهنگران تصریح کرد: آنچه که جزیره را زیباتر، و این زیبایی را ماندنی میکند چیزی جز معجزهی "گفتوگو" نیست.
زیبا اشراقی، همسر مرحوم امینپور، کیش را پارهای جداگانه دانست که در بخشهایی از آن، هنرمندان صاحب عمل هستند و این امر را ستود.
او با بیان اين مطلب که در دو ساحت میشود در مورد قیصر سخن گفت، ادامه داد: اولین ساحت آن است که با شاعر، با نگاهی کلنگر و آنچنان که در خور اوست برخورد شود و بوطیقای اثر شاعر بررسی شود.
وی با تاکید بر اینکه نباید جانبی با پرداختن به جوانب دیگر، فرو گذاشته شود افزود: فرو گذاشتن معانی، بلاغت و بیان شاعر، جفا در حق وی، و بستری برای انتشار اشعار جعلی با الهام از احساس شعر قیصر میباشد.
اشراقی با اشاره به اینکه شاهد وسواس زبانی و هنری قیصر بوده است، ادامه داد: سلوک اجتماعی و جهانی قیصر اینگونه بود که با مسلک و شیوههای زندگی و هنریاش بسیار وسواسگونه برخورد میکرد.
وی با نقل جملهای از نزار قبانی مبنی بر "پیش از آنکه منتقدان چهرهی مرا بکشند، خودم آن را به تصویر میکشم"؛ قیصر را نیز نیز همینگونه انگاشت و گفت: قیصر در مقالهای در سوگ سلمان هراتی نیز، شاعران را حساسترین مردمان روی زمین عنوان کرده بود و این حساسیت در مورد هنر و شعر آنان، بیشتر دیده میشود.
اشراقی شاخصههای شعر قیصر را پیشنهادهای او برای زندگی دانست و یکی از مولفههای قیصر را در شعرهایش، منطق گفتوگو بیان کرد و افزود: قیصر در زندگی واقعی هم برای همهی آدمیان، تجویز و رفتاری جز گفتگو نداشت و شیوهی حل هر مسئلهای را در آن میدانست که این اولین آموزهی شخصیت و شعر قیصر برای انسانی است که در فلسفه نیز، با عنوان "حیوان ناطق" مطرح شده است.
وی دومین شاخصهی اشعار قیصر را "دردمندی و گفتن از دردها" دانست و تصریح کرد: دردوارهها حاصل همین دیدگاه بود چنانچه از نظر قیصر زیستن با درد و حل آن، شرافت بود و گریز از آن بیهنری.
اشراقی شکایت قیصر را از دردهایش به علت فاصله گرفتن از دردهای دیگران دانست و افزود: دردمندی که شاخصهی هنرمندان است، در قیصر بسیار برجسته و مشهود بود.
همسر مرحوم امینپور "عشق" را شاخصهی سوم شعر قیصر بیان کرد و ادامه داد: از زمانی که سایهی شعار و حرفهای سیاهوسفید در جامعه کاسته شد، شعار اصلی انسان، عشق و مهربانی شد که در تمام اشعار قیصر دیده میشود.
وی آرزومندی برای همهی جهان را آخرین مؤلفهی اشعار و مسلک قیصر عنوان کرد و اشعاری از این قبیل را برای حاضرین خواند.
مهدیه نظری که از دوستان امینپور و مهمانان این نشست بود، با بیان ویژگیهای بارز شعر قیصر، و دلایلی که وی محبوب مخاطبین بود، اظهار داشت: قیصر با زندگیش سنجیده میشود نهتنها با متنش،چراکه او بهواقع خودش بود و شعرش فراتر از مرام او را در خود نداشت.
وی مردمی بودن قیصر را از دلایل محبوبیت او دانست و با بیان این مطلب که پیش رفتن از دردهای پوستی و نیل به درد دوستی از دغدغههای او بود، افزود: سادگی زبان قیصر در عین نکتههایی که در دل دارد، از ویژگیهای شعری اوست که در کنار مهارتهای زبانی مانند ایهامها، استفاده از معانی ضمنی کلمات و ارتباطات کلامی، اثر وی را برای مخاطب اهل فن، دلپذیرتر میکند گرچه بر پنهان بودن هنرش اصرار داشت.
نظری با تاکید بر ساده کردن مضامین بلند و پیچیده توسط قیصر برای مردم، ادامه داد: احترام به مخاطب باعث وسواس قیصر در شعر بود.
این دکتر فلسفه با اشاره به سخن بعضی منتقدین مبنی بر اینکه قیصر شاعر نوآوری نبود، ضمن رد این نظر گفت: قیصر همیشه پایبند به سنت و در عینحال پیشرو بود و نوآوری را سنت خدا میدانست اما معنایی پیچیده برای آن قائل بود.
نظری در پایان با تاکید بر حضور پنهان وزن در اشعار نو قیصر، گفت: امینپور شعر سپید ندارد و به نوعی شعر نیمایی را به کمال رسانده است.
فواد توحیدی، استاد و نوازندهی موسیقی نیز با اشاره به آغاز موسیقی مذهبی در ایران از زمان زرتشت و مادها و بیان اين مطلب که عدهای بر این عقیدهاند که واژهی گاه از گاد نشات گرفته و رفتهرفته به موسیقی اضافه شده، به بیان سیر این هنر و تصنیف و ترانه در ایران پرداخت و گفت: در زمان هخامنشیان، مورخان یونانی اینچنین نگاشتهاند که کوروش کبیر پیش از هر نبردی، با ترانهای رجز میخوانده است.
وی فهلویات را اولین ترانههای ایرانی دانست و با اشاره به خسرونیات و پهلویات خسروانیات گفت:
خنیاگران با ساز، داستانسرایی میکردند.
توحیدی دور بودن از پیچیدگیهای زبانی را از ویژگیهای اصلی شهر قیصر دانست و با اشاره به اقلیم مشابه خوزستان و هرمزگان و رشد قیصر در این اقالیم بر گرمای زبان او تاکید و اظهار کرد: زبان ادبی و هنری افراد منحصر به فرد میباشد، روزمره بیان کردن پیچیدگیهای روزمره و زبانی در قالب تغزل از هنرهای امینپور بود که این روانی زبان را در آثار شاعران و نویسندگانی چون محمدعلی بهمنی، منوچهر آتشی، منیرو روانیپور، و ابراهیم منصفی نیز شاهد هستیم.
توحیدی آشتی با ترانهسرایی را حاصل هنر قیصر عنوان کرد و گفت: تصنیفهایی از اشعار وی با صدا و هنر بزرگانی چون علیرضا افتخاری و سراج از این قبیل هستند که "نیلوفرانه" مشهورترین آنها است.
در ادامهی این نشست مسعود رهبری نیز در مقدمهی خوانش شعری از قیصر، رابطهی موجود مادی و محدود انسان با وجود فراانسانی و بینهایت خدا را در تاریخ الهیات چندینگونه عنوان کرد و گفت: "خدا چونان هستی" در ادیان بودایی و سنت دنیای اسلام غرب، "خدا چنان ارباب" در ادیان امثال یهودیت و اسلام، "خدا چونان معاملهگر و مشتری" و مدل بدهبستان با او از این جمله است.
وی تصریح کرد: چهارمین نگاه "خدا چنان دوست" میباشد که محصول عرفان خراسانی است و رابطهی انسان و خداوند در آن در عین اینکه وحدت وجود را ندارد، از سختی نگاه فقیهانه نیز دور است.
بیان صحبتهایی در خصوص امینپور و شیوهی زندگی و شعر او توسط سهیل محمودی و تقدیم شعری به قیصر توسط ساعد باقری از بخشهای اصلی این برنامه بود که بهشکل مجازی ارائه شد.
علی امینیفر از هنرمندان مجسمهساز جزیره در رونمایی از سردیس قیصر امینپور که با دفنوازی شهابقلیپور از هنرجویان نوجوان کیش، پایانبخش این محفل بود، از ساخت سردیسی برنزی جهت نصب در گذر هنرمندان خبر داد و در خصوص این سردیس که رونمایی شد گفت: این سردیس گچی و مختص فضای داخلی میباشد.
وی افزود: این سردیس به همت شرکت عمران، آب و خدمات کیش و معاونت فرهنگی و اجتماعی سازمان منطقه آزاد کیش ساخته شده و مراحل ساخت آن حدود سه ماه به طول انجامیده است.
شعرخوانی "ساقی ملکیان فرزند مهدیه الهیقمشهای" و شاعران جزیره "مریم اکبرپور"، "نازیلا نوبهاری" و "سعید یکهدهقان" و همچنین اهدای هدیه به مهمانان محفل توسط رئیس اداره امور زنان کیش از دیگر بخشهای این محفل ادبی بود.
"سهشنبه؛ پایتخت جهان" با حضور مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش، همسر قیصر امینپور، مهدیه نظری و تعدادی از معاونین و مدیران سازمان و اهالی هنر با اجرای سعید رضادوست، یازدهم آبانماه در سالن رازی مرکز همایشهای بینالمللی کیش برگزار شد.