تاریخچه
اداره امور منطقه آزاد کیش بر عهده سازمانی است که مسئولیت های آن از سوی شورای عالی مناطق آزاد تجاری - صنعتی کشور تهیه و تصویب شده است. اهداف اساسی این سازمان انجام امور زیر بنایی مورد نیاز در جزیره، عمران و آبادانی، رشد و توسعه اقتصادی، ایجاد اشتغال مفید سازنده، جذب سرمایه گذاری های داخلی وخارجی، تنظیم بازار کار و کالا، حضور فعال در بازارهای جهانی به منظور توسعه صادرات غیر نفتی، تدارک مقدمات تولید کالاهای صنعتی و راه اندازی صنایع تبدیلی و بالاخره بهره برداری از موقعیت های اختصاصی جزیره آزاد کیش شامل مجمع عمومی، هیات مدیره ، مدیرعامل و رئیس هیات مدیره و بازرسان قانونی است. مجمع عمومی رئوس کلی اهداف منطقه را تعیین می کنند که شامل موافقت با تاسیس و یا انحلال شرکتها و موسسات وابسته ، تدوین و اصلاح اساسنامه ها، اعمال نظارت عالیه بر عملکرد سازمان، نصب و عزل اعضای هیات مدیره و مدیر عامل و همچنین تعیین میزان و چگونگی اخذ عوارض از اشخاص و موسسات و هرنوع عملیاتی است که در جزیره انجام می گیرد. سازمان منطقه آزاد کیش توسط هیات مدیره ای مرکب از سه یا پنج اداره میشود. این هیات مدیره دارای همه گونه اختیار در چارچوب قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری - صنعتی برای اجرای وظایف مصرح در اساسنامه می باشد. رئوس این وظایف شامل تعیین روشهای اجرایی، انعقاد قراردادها، چگونگی وصول عوارض و نحوه ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی و معنوی، کشتی ها، هواپیماها ( بدون ایجاد حق امتیاز انحصاری) است هیات مدیره همچنین در کارها تعیین نحوه کاربری اراضی منطقه آزاد، استفاده از منابع ملی و فروش و یا واگذاری آنها برحسب قانون و آیین نامه های اجرایی مصوب مجمع عمومی مسئولیت دارد. مدیر عامل سازمان که ریاست هیات مدیره را برعهده دارد به حکم ریاست جمهوری و از میان اعضای هیات مدیره به این سمت منصوب می شود. مدت تصدی این مسئولیت سه سال است که می تواند برای دوره های سه ساله دیگر تمدید شود. مدیر عامل در اجرای مصوبات هیات مدیره دارای هرگونه اختیارات بوده و نمایندگی سازمان را دربرابر اشخاص ثالث ایفا می کند. مسئول حسن اجرای کلیه امور جاری منطقه آزاد بوده و حافظ حقوق و منافع اموال سازمان به حساب می آید.
چشم انداز
با استعانت از ذات باریتعالی و در مسیر تحقق آرمانهای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و چشم انداز بیست ساله کشور، چشم انداز سازمان منطقه آزاد کیش به شرح زیر تعریف می شود:
جزيره زيباي كيش، محيطي است امن، آرام و پاك، برترين مقصد گردشگري براي خانواده ها، قطب علمي-آموزشي- تحقيقاتي، الگوي توسعه پايدار با بهره گيري از فن آوريهاي نوين و مناسب ترين مكان براي سرمايه گذاري در منطقه خليج فارس.
جزیره کیش:
منطقه آزاد کیش شامل جزایر کیش، هندورابی، فارور بزرگ و فارور کوچک می باشد.
محیطی است امن، آرام و پاک:
متکی بر اصول اخلاقی و ارزش های اسلامی و ملی، سرشار از آرامش، سالم و عاری از آلودگی های محیط زیستی، فارغ از مسائل و معضلات اجتماعی و بهره مند از امنیت اجتماعی و قضایی با حفظ حقوق و کرامت انسان ها به نحو احسن، رعایت قوانین و مقررات اجتماعی توسط شهروندان و گردشگران، دارای امکانات پیشرفته بهداشتی و درمانی، محیط طبیعی جزیره آکنده از درختان، گیاهان و پارک های سرسبز و سواحل خوب و تمیز، زیبا و امن شهری، دارای بهترین امکانات و تجهیزات خدمات شهری در زمینه های جمع آوری و دفع مواد زائد، سامانه های ایمنی و پیشگیری و کنترل حوادث، دارای سامانه انتظامی قانون مدار، مقتدر، مورد اعتماد و مبتنی بر پیشگیری از بروز جرائم.
طرح جامع
طرح جامع راهبردي به‌منظور بهره‌برداري بهينه از ظرفيت‌هاي كيش بر پايه شناخت فرصت‌ها، قابليت‌ها و محدوديتها، چشم‌انداز توسعه كيش در افق ٢٠ ساله ترسيم شده و برنامه‌هاي كوتاه و ميان‌مدت تحقق اهداف را كه در ماده يك قانون چگونگي اداره مناطق آزاد؛ مصوب ١٣٧٢ مجلس شوراي اسلامي ذكر شده است هدفمند نموده‌است. اين طرح جامع كه به تصويب شوراي عالي شهر سازي كشور نيز رسيده چشم اندازهاي توسعه منطقه را مشخص نموده است كه مي‌توان آنها را به‌عنوان اهداف بلندمدت سازمان منطقه آزاد كيش مورد شناسايي قرار داد.
كليات و سئوالات عمومي:
طرح جامع چيست؟ - طبق قانون تغيير نام وزارت مسكن مصوب ١٦/٤/٥٣ : طرح جامع شهر عبارتست از طرح بلند مدتي است كه در آن نحوه استفاده از اراضي و منطقه بندي مربوط به حوزه هاي مسكوني ، صنعتي ، بازرگاني ، اداري و كشاورزي و تاسيسات و تجهيزات و تسهيلات عمومي مناطق نوسازي ، بهسازي و اولويتهاي مربوط به آنها تعيين مي شود. طرح جامع راهبردي ( رويكردي جديد در طرح هاي توسعه شهري ) طرح جامع راهبردي عبارتست از : يك سند انعطاف پذير و بلند مدت برنامه ريزي است كه راهنمايي براي توسعه آينده را فراهم مي آورد. - نگرش جديد در تهيه طرحهاي توسعه شهري - جايگزين ضابطه هاي خشك و كم انعطاف طرحهاي جامع كلاسيك
مباني شكل‌گيري طرح جامع :- مصوبه مورخ ١٢/٦/١٣٦٩ شوراي عالي معماري و شهرسازي ايران - قانون مناطق آزاد - جايگاه طرحهاي ويژه
طرحهاي ويژه عبارتست : از طرحهايي براي بخشهايي از كشور كه به علت وجود عوامل طبيعي يا ساخته شده و يا برنامه هاي جديد توسعه و عمران و تاثيراتي كه در منطقه حوزه نفوذ خود خواهد گذشت واجد ويژگي خاصي است. محل تصويب طرحهاي جامع و طرحهاي ويژه شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران مي باشد
شوراي عالي شهرسازي و معماري ايراناين شورا شامل ١٢ وزير يا نمايندگان آنها به شرح زير است: ١- رئيس شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران (وزير مسكن و شهرسازي) ٢- نماينده وزارت مسكن و شهرسازي (دبير شورا) ٣- نماينده وزارت نيرو ٤- نماينده وزارت كشور ٥- نماينده وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح ٦- نماينده وزارت جهاد كشاورزي ٧- نماينده وزارت صنايع و معادن ٨- نماينده وزارت راه و ترابري ٩- نماينده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ١٠- نماينده سازمان مديريت و برنامه ريزي ١١- نماينده سازمان حفاظت محيط زيست ١٢- نماينده سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري
تاريخچه طرح جامع مقصد كيش- از سال ١٣٧٣ تا ١٣٧٩ سه مشاور گنو ، مشاور مناطق آزاد و پژوهش معماري - ارديبهشت سال ١٣٨٣ مهندسين مشاور Dress & Sommer از كشور آلمان و مشاور داخلي باوند - در تاريخ ٢٧/٤/٨٤ از تصويب شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران گذشته است - دلايل عدم ابلاغ آن توسط شوراي عالي شهرسازي : - عدم پيگيري سازمان پس از تصويب با توجه به تغيير در مديريت سازمان - مشكل محدوده ميراث فرهنگي - عدم تطابق محدوده فعلي و قبلي ( سال ١٣٧٦) - مسجد ماشه( ٦٠٠٠٠ متر مربع در محدوده گل شرق كه در محدوده سال ١٣٧٦ بعنوان اثر فرهنگي ديده نشده بود) - نياز به تهيه ضوابط و مقررات كه راهبرد و راهنماي تحقق طرح است - طرح جامع پس از تصويب،در تاريخ ٨/٥/١٣٨٦ ابلاغ شده است
هدفهاي توسعه اي كيش (طرح جامع مقصد) - ايجاد تصوير و هويتي منحصر به فرد براي جزيره كيش تحت عنوان باغ ايراني در خليج فارس - محيطي مناسب براي سرمايه گذاري هاي اقتصادي با تاكيد بر گردشگري و تجارت - توسعه كالبدي با حفظ پايداري زيست محيطي ، اقتصادي و اجتماعي - توسعه گردشگري در مفهوم وسيع براي جذب انواع مسافر به جزيره - توسعه منابع انساني با آموزش علوم و مهارت ها - نهادينه كردن مديريت مشاركتي و بهره گيري بهينيه از منابع طبيعي ، انساني و اقتصادي
باغ ايراني جزيره كيش جلوه هاي زير را دارد: - محيط طبيعي جزيره آكنده از درختان، گياهان و پارك هاي سرسبز است بخشي ساخته انسان و بخشي ديگر با رشد طبيعي. - مكاني است دلپذير براي ديدارها و قدم زدن با دوستان و بستگان. - مكاني فرهنگي با ميراث تاريخي و حتي فضايي براي آرامش روحي است. - فضايي است تعريف كننده خانه ها و مكان هايي كه پيرامون آن واقع شده اند. - تصويري طبيعي به ساختار شهري جزيزه ارائه مي كند. - وحدت ميان انسان و طبيعت را به نمايش مي گذارد، جايي كه انسان با رعايت طبيعت به توسعه و شكل دادن آن به روشي تواضعانه و پايدار مي پردازد. - تصويري بسيار بارز و كامل است كه به آساني مي توان آن را براي تبليغ و بازاريابي به كار بست. - تصويري كه بهره برداران نهايي بتوانند به سرعت آن را دريافت كنند و از نظر احساسي پذيراي آن باشند. - ازاين تصوير باغ ايراني هويت كلي جزيره حاصل مي شود كه همه موضوعات مرتبط و شخصيت واحد جزيره به عنوان مقصد مي بايست در همه سطوح اجرايي، مديريتي و تبليغات و دربخشهاي مختلف اقتصادي پيگيري شود.
هدفهاي عمومي جزيره كيش- مقصد جزيره اي پيشتاز در ايران باشد و تجربة بي مانندي در زمينه هاي فرهنگي و محيط زيست پايدار ارائه دهد - دروازه اي به سوي سرزمين اصلي ايران باشد تا الگويي پايدار از حفاظت و انتقال آموزش، دانش و مهارت را عرضه دارد - به صورت مقصدي منطقه اي در خليج فارس و خاورميانه درآيد - يك منطقه آزاد فعال و از نظر تجاري متعادل باشد تا به سرمايه گذاران ملي و بين المللي و گردانندگان فعاليت ها فرصت هاي سودآوري ارائه نمايد و دروازه اي به سوي سرزمين اصلي باشد.
هدفها و مأموريت توسعه عمومي اقتصادي هدف عمومي توسعه اقتصادي دستيابي به توسعه اقتصادي پايدار است و معيارهاي دستيابي به اين هدف به قرار زير است: - بازدهي مالي بالا و توانايي جذب بازارهاي جديد، تشويق به هزينه كردن بيشتر و كاهش خروج درآمدهاي اقتصادي - تأثير اقتصاد بيشتر بر توليد ناخالص داخلي، ايجاد مشاغل جديد، فعاليت هماهنگ با هدفهاي مناطق آزاد و سرزمين اصلي و ايجاد فعاليت هاي ريشه گرفته از فعاليت هاي اصلي - نوآوري و پويايي، در هماهنگي با هويت ويژه و يكپارچه جزيره؛ و دستيابي به هويت ويژه و يگانه جزيره و تثبيت آن
جامعه محليهدف دستيابي به توسعه اجتماعي پايدار جامعه محلي است و معيارهاي دستيابي به اين هدف به قرار زير است: - بهبود پايه مهارتي در جامعه محلي - بالا بردن سطح مهارت ها و انتقال امكانات فني و سرمايه اي به جامعه محلي - افزايش آگاهي و احترام نسبت به جامعه محلي
محيط زيست- هدف دستيابي به توسعه پايدار زيست محيطي است و معيارهاي رسيدن به اين هدف عبارت است از: - تأثيرگذاري مثبت بر محيط زيست جزيره - افزايش آگاهي و ارزش گذاري نسبت به محيط زيست جزيره
چشم انداز توسعه جزيره- مديريت اثرات توسعه بر طبيعت - افزايش اقدامات در جهت حفاظت و پايداري زيست محيطي
چشم اندازهاي گردشگري كيش بايد براي دستيابي به هدف هاي جديد خود ، هويت تازه اي به عنوان باغ ايراني در خليج فارس پيدا كند. ويژگي هاي اصلي اين مقصد به صورت زير خواهد بود : - مقصد اصلي ورزش و بازي گلف در ا يران براي حرفه اي ها و مبتدي ها - مقصدي براي كنفرانس ها، گردهمايي ها و رويدادها در كنار دريا - مقصدي براي گردشگري در سراسر سال كه به خوبي تركيبي از گردشگران و صاحبان مشاغل به وجود آورد - بهشتي براي خانواده ها و كودكان در خليج فارس - مقصدي براي برگذاري جشن ها و مراسم
مفهوم دروازه اي تصوير دروازه اي براي كيش مفهومي دو گانه دارد، هم براي خارجي هايي كه از طريق دروازه كيش وارد ايران مي شوند ، كاربرد دارد و هم براي اهالي سرزمين اصلي.ايرانيان از سرزمين اصلي مي توانند وارد جزيره شوند آموزش نظري و عملي ببينند، مدرك بسيار معتبري دريافت كنند و از طريق اين دروازه به سرزمين اصلي بازگردند.
راهبردها و اهداف گردشگري (محور اصلي) - مقصد گردشگري جزيره اي با كيفيت ممتاز براي مسافران سرزمين اصلي ايران - مقصد گردشگري منطقه اي در خليج فار س و خاورميانه - مقصد گردشگري بين المللي در بين مسلمانان جهان
با ايجاد: - مقصدي براي ورزش ، انواع فعاليت ها و گذران تعطيلات - كانوني براي برپايي كنفرانس ها ، كنگره ها ، نمايشگاه ها و ديگر رويدادها در شمال خليج فارس - مقصدي فعال در سرتاسر سال با تركيبي مطلوب از گردشگران و صاحبان كسب و كار و تجارت و ... - بهشتي براي خانواده ها و كودكان - مقصدي براي برگزاري مراسم و جشنواره ها ، ملاقات ها و ...
راهبردها و اهداف اقتصادي
نظام سرمايه گذاري همراه با تسهيلات: - فرصت هايي براي فعاليت هاي اقتصادي با بازدهي بالا - ايجاد مشاغل نوين - فرصتي براي توسعه حداكثر صنايع جنبي - فرصتي براي خارجي ها جهت سرمايه گذاري در سرزمين اصلي - فرصتي براي جلب ، دانش فني ، آموزش عالي و مهارت ها و انتقال آنها به سرزمين اصلي
راهبردها و اهداف محيط زيست - ترويج گردشگري زيست محيطي - ارتقاء يافتن به سطح كارآمدترين نحوه استفاده از منابع طبيعي - برقراري تعادل ميان توسعه شهري و حفاظت زيست محيطي در چارچوب شاخص ها و محورهاي توسعه پايدار
محدوديتها ي پيشنهاد طرح توسعه ساختاري: - زمينهاي حفاظت شده (زيست محيطي ، زيستگاه و ...) - محدوده ميراث فرهنگي - محدوده پروازي - ساخت و ساز هاي انجام شده (به ويژه فرودگاه ؛ بندرگاه ؛ تاسيسات زيربنائي ؛ نيرهاي نظامي ) - تعهدات سازمان - ميزان فضاي ذخيره مورد نياز بعد از سال افق ١٤٠٤
مباني اصلي مورد استفاده در طرح توسعه ساختاري - رعايت اصول شهرسازي و برنامه ريزي شهري - بهينه كردن ساخت و ساز به لحاظ شهري و سيماي شهري - شرايط اقليمي - پتانسيلهاي گردشگري - داشتن دسترسي به نقاط كل جزيره (رينگ دور جزيره) - سازمان اجرايي و نظارتي طرح در سازمان منطقه آزاد كيش - هيئت عالي نظارت - شوراي شهرسازي و معماري كيش - مديريت طرح جامع - رويه تغيير ، اصلاح ، بازنگري و دقيق سازي برنامه ها ، طرح و ضوابط و مقررات - ساير ضوابط ، مقررات و آيين نامه هاي لازم الرعايه
تحقق اهداف طرح جامع منوط به: - تهيه طرحهاي موضوعي و موضعي - تهيه ضوابط و مقررات اجراي طرحهاي فوق ( شهرسازي و برنامه ريزي) - تدوين برنامه زمانبندي توسعه طرحهاي فوق
بخشي از طرحهاي موضوعي و موضعي داراي اولويت
طرحهاي موضوعي:- تهيه طرح و برنامه ريزي تاسيسات زيربنائي جزيره شامل آب ، برق ، فاضلاب ، گاز ، مخابرات - تهيه طرح جامع مديريت يكپارچه سواحل - تهيه طرح و برنامه ريزي بندرگاه و فرودگاه - تهيه طرح و برنامه ترافيك جزيره - مديريت طرح جامع و برنامه ريزي پسماند - تهيه طرح و برنامه ريزي ايجاد شهركهاي صنعتي - تهيه طرح و برنامه ريزي توسعه فضاي سبز
طرحهاي موضعي:- طراحي و ساخت پارك جنگلي و باغ بوتانيك - طراحي و توسعه فضاهاي تفريحي - طراحي و ساخت شهرك دانشگاهي - تهيه طرح و برنامه اجرائي جهت استقرار كاربري صنعتي در اراضي ١٠٠ هكتاري - تعيين ضوابط و مقررات شهرسازي براي شهركهاي مسكوني