به گزارش روابط عمومي و امور بين الملل سازمان منطقه آزاد كيش به نقل از شبكه اطلاع رساني تدبير و اميد، منطقه آزاد کیش یکی از جزایر مهم ایران واقع در آبهای نیلگون خلیج همیشه فارس است، جزیره ای با حدود 91 کیلومتر مربع مساحت، که لقب نخستین منطقه آزاد تجاری کشور را یدک می کشد و به همین دلیل هم همواره در تیررس منتقدان قرار دارد. این منطقه آزاد به دلیل موقعیت جغرافیایی، اهمیت بسیاری برای توسعه تجارت کشور داشته و به همین دلیل، هجمه های بسیاری به سوی مدیران و نحوه اداره آن سرازیر است. از مهمترین ایراداتی که همواره به مدیران این جزیره گرفته می شود، عدم تلاش در راستای فراهم کردن زیر ساختهای لازم برای جذب گردشگر است، زیر ساخت هایی که مسیر را برای منطقه نمونه اقتصادی شدن هموار می سازد. با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، این خواسته به وجود آمد که مدیران جدید دولت یازدهم، اقتصاد را رونق بخشیده و این منطقه آزاد را به آنچه که لایق آن است نزدیک کنند. البته در کنار بحثهای زیر ساختی، مسایل دیگری از قبیل عدم برنامه ریزی های صحیح، ناتوانی در برگزاری جشنواره ها، کیفیت جذب توریست نامناسب و بسیاری دیگر از مسائل هم مطرح می شود که سر نیزه را به سوی مدیریت منطقه آزاد تجاری کیش نشانه می گیرد.

از همین رو و برای اطلاع بیشتر از وضعیت موجود و اقدامات صورت گرفته طی یک سال اخیر، پای صحبتهای علی اصغر مونسان مدیرعامل منطقه آزاد کیش نشستیم، مدیری خوشنام که با تمام مشغله کاری پای صحبتهای تیم خبری پایگاه اطلاع رسانی تدبیر و امید نشست تا بسیاری از نکات مبهم را روشن کند. این گفت و گو در 3 بخش منتشر خواهد شد که بخش اول آن مربوط به اقدامات زیر بنایی صورت گرفته طی یک سال اخیر است که خواندن آن خالی از لطف نخواهد بود:

اکنون حدود یک سال از آغاز مدیریت شما بر مناطق آزاد کیش می گذرد، طی این مدت چه اقداماتی صورت گرفته است؟

در این مدت بیش از 25 پروژه عمرانی ، 16 پروژه زیر ساختی و 9 پروژه شهری به سرانجام رسیده است. یکی از موارد حائز اهمیت اینکه در روزهای پایانی شهریور و قبل از استقرار بنده در این منطقه، کل جزیره کیش با مشکل خاموشی مواجه شد و بنده قبل از معارفه رسمی مجبور به رفع این مشکلات شدم و خوشبختانه برق منطقه مرحله به مرحله وارد مدار شد. اولین بخش 8 ساعت پس از شروع و مجموعا طی 24 ساعت، مشکل خاموشی به طور موقت رفع شد. این خاموشی برای ما یک زنگ خطر در ابتدای کار محسوب می شد. به هر حال ما در مهر ماه بودیم و تنها 6 ماه تا پایان سال فرصت داشتیم و باید فکری به حال 500هزار نفر گردشگر تعطیلات ایام نوروز می کردیم. اولین اقدام ما تمرکز بر بخش نیروگاه آب و برق کیش بود. همانطوریکه مستحضرید نیروگاه آب و برق کیش در قالب اصل 44 به بخش خصوصی واگذار شده و در اوج تنش با سازمان قرار داشت. ما در گذشته 150 مگاوات تولید برق داشتیم ، اما طی همین مدت موفق به افزایش 75 مگاواتی تولید برق شدیم که 37.5 مگاوات از آن تا قبل از عید انجام و مشکل برق به کل حل شد و با این اقدام به طور حتم تا پایان سال 95 کمبود برق نخواهیم داشت.
یکی دیگر از اقدامات ما در همین حوزه اینکه 50 درصد سوخت مصرفی نیروگاه، گاز و 50درصد نیز گازوئیل است. گازوئیل مورد نیاز برای این نیروگاه ها از بندر عباس وارد می شد و در صورت طوفانی بودن دریا، با مشکل احتمال تعطیلی نیروگاه مواجه می شودیم، از این رو 15هزار لیتر به ظرفیت ذخیره سازی سوخت افزودیم که این میزان افزایش، معادل رشد 100 درصدی است.
در حوزه آب نیز در جزیره کیش با 47درصد هدر رفت آب مواجه بودیم . بخشی از آب شیرین کن های این منطقه بخار حاصل از نیروگاه را به آب تبدیل کرده و به همین دلیل هم آب لوله کشی شهر همواره گرم است . همین گرم بودن آب باعث افزایش استهلاک در شبکه می شود . یکی از اقدامات برای رفع مشکل ، اصلاح شبکه آبرسانی بود که نیاز به کنده کاری وسیع در سطح شهر داشت. اما ما این اقدام را انجام دادیم و موفق شدیم که پرت آب را از 47درصد به 35 درصد کاهش دهیم . طبق گزارشات، جزیره کیش در سال 1391 ،با کمبود آب مواجه بود، در سال 92 نیز 4هزار و 500 متر مکعب از تولیدات آب شیرین، به دلیل یک مشکل حقوقی خارج از دور بود. با کاهش هدر رفت آب موفق شدیم که از این دوره نیز بدون کسری آب گذر کنیم . در انتهای سال 92 و با رفع مشکل حقوقی ، همان 4هزار و 500 متر مکعب نیز به مدار آمد و اکنون نه تنها با مشکل کمبود آب مواجه نیستیم بلکه مازاد تولید نیز داریم.

یکی دیگر از پروژه های زیر ساخت نیز، احداث مخزن 20 هزار متر مکعبی آب بود و با بهره برداری از آن ذخیره سازی آب بیش از صد در صد افزایش یافت.

مورد قابل ذکر دیگر اینکه، نقص در نیروگاه همواره وجود دارد و اگر یک نیروگاه با مشکل مواجه شود ، سایر نیروگاه ها در یک سیکل سراسری همدیگر را پوشش می دهند و مصرف کننده خاموشی را احساس نمی کند، اما در کیش تنها یک نیروگاه وجود دارد و در صورت بروز مشکل با خاموشی در یک نقطه از جزیره مواجه خواهیم بود.

مورد دیگر اینکه در کیش شبکه انتقال وجود نداشته و تنها شبکه توزیع دارد و اکنون ظرفیتی هم برای انتقال برق ندارد. در این شرایط هر پروژه باید با کابل کشی و به صورت مستقیم به نیروگاه متصل شود که هزینه بالایی هم برای مصرف کننده در پی دارد. به لحاظ فنی نیز پس از بروز مشکل در یک پروژه ، نیروگاه هم با مشکل مواجه می شود. لذا یکی از اقدامات در حال انجام، اصلاح شبکه برق است که پس از تکمیل ، بسیاری از مشکلات حل شده و این پروژه تا زمان تکمیل، 80 میلیارد تومان هزینه دارد . اما علاوه بر این ما به فکر احداث نیروگاه آب و برق 2 افتادیم که با احداث آن در جنوب جزیره با همت بخش خصوصی ، بسیاری از مشکلات جزیره کیش را رفع می کنیم ، در این صورت توان تشکیل یک شبکه سراسری نیز وجود خواهد داشت. در سال 92 نسبت به سال 91، 50 درصد از میزان خاموشی ها کاهش یافته و در سال 93 نیز با کاهش 100 درصدی خاموشی همراه بودیم و در این سال تنها خاموشی رخ داده به دلیل وجود نواقص بود که آن هم تا حدی طبیعی است.

نیروگاه آب و برق کیش 2 چه زمانی به بهره برداری خواهد رسید؟

تفاوت ما در جزیره با کشور، در این است که میان حداقل و حداکثر مصرف، فاصله بسیاری وجود دارد.

طی فصول گرم در این جزیره مصرف به شدت افزایش می یابد و در فصول سرد تر مصرف به شدت کاهش می یابد. از این رو نیاز است که برنامه ریزی ها، برای حداکثر مصرف باشد و در حداقل مصرف با مازاد تولید مواجه شویم که این موضوع باعث عدم توجیه اقتصادی برای مصرف می شود.
در کشور فاصله حداقل و حداکثر مصرف به دلیل سراسری بودن شبکه ناچیز است. در صورت مازاد تولید امکان فروش به سایر کشورها نیز وجود دارد، اما به دلیل وصل نبودن جزیره کیش به شبکه سراسری ، این امکان هم وجود ندارد که این موضوع باعث می شود احداث نیروگاه توجیه اقتصادی نداشته باشد.
پس بخش خصوصی چگونه حاضر به سرمایه گذاری شد؟

ما بخش خصوصی را توجیه کردیم که جنوب و غرب جزیره در برنامه توسعه قرار گرفته و پروژه ها به مرور در مدار قرار می گیرند. در نهایت مقرر شد که نیروگاه به مرور ظرفیت خود را افزایش دهد و متناسب با رشد مصرف ، میزان تولید برق را افزایش دهد . به طور مثال در نزدیکی نیروگاه 2 ، پروژه پارک آبی کیش در حال احداث است که اولین مشتری نیروگاه جدید خواهد بود.
مورد دیگر مربوط به تصفیه خانه فاضلاب است. درمحدوده میدان ساحل، در زمان افزایش دما، بوی فاضلاب به راحتی استشمام می شد. تصفیه خانه های فاضلاب در جزیره کیش سرزیر و فرسوده بودند و همین موضوع مشکلات فراوانی را رقم زده بود، از این رو در اواخر شهریور ماه، تصفیه خانه 10هزار متر مکعبی هم به دست آقای ترکان افتتاح شد.

اقدام دیگر که با مشارکت بخش خصوصی صورت گرفت، بازیافت نخاله های ساختمانی بود . در گذشته سالانه حدود 5 تا 6 میلیارد تومان هزینه انتقال نخاله به سرزمین اصلی بود ، اما اکنون بخش خصوصی نخاله ها را بازیافت کرده و علاوه بر صرفه جویی در هزینه انتقال ، سازمان بابت اجاره کارخانه، به درآمدزایی رسیده است.

اقدام دیگر نیز در مورد بازیافت زباله های خانگی است که اکنون در حال اقداماتی برای رفع آن هستیم و اگر این اقدام هم صورت پذیرد ، تقریبا امور زیرساختی در کیش از بحران خارج شده اند.

یکی از موارد دیگری که طی این مدت انجام شد توسعه بندر و فرودگاه با هدف توسعه تجارت بود. در بودجه سال 92 حدود 6میلیارد تومان درآمد های بندری دیده شده بود که بسیار ناچیز بود. یکی از معضلات موجود در مسیر نرم افزاری بود و باید سرعت ترخیص کالا افزایش می یافت. یکی از این مشکلات ، نبود سازمان استاندارد در کیش بود و هر تاجری برای واردات، باید از بندرعباس تائیدیه استاندارد می گرفت که 10 روز به زمان ترخیص کالا می افزود. با هدف حذف این مشکل، توانستیم یک واحد اداری استاندارد را در کیش مستقر کنیم که به شدت در کاهش زمان تجار تاثیر گذار بود.

جالب است بدانید در 6 ماه اول سال گذشته، 6 میلیارد ، اما در 6 ماه دوم به دلیل سرویس بهتر 24 میلیارد تومان درآمد داشتیم. به طور مثال در گذشته برای ترخیص سکوی نفتی به بندر عباس مراجعه می کردند، در صورتیکه اکنون مامور گمرک با قایق به سمت سکوی نفتی رفته و ارزیابی خود را انجام می دهد که این موضوع حدود 2 میلیارد تومان برای ما درآمد ایجاد کرده است.

در حوزه سخت افزار نیز به سراغ بنادر رفتیم . اکنون جزیره کیش یک اسکله 12 هزار تنی دارد که کشتی های 5 هزار تنی در آن پهلو می گیرند ، چون آب خور این اسکله منهای 4 متر بوده و نیاز به لایروبی داشت. لذا در تلاشیم تا با بزرگترین لای روب کشور ، آب خور این اسکله را به منهای 10 متر برسانیم و در این صورت اسکله 12 هزار تنی با تمام ظرفیت فعال خواهد بود. همچنین به تازگی کلنگ اسکله 35 هزار تنی را در بندرگاه زدیم و در این صورت کالا از مبدا به طور مستقیم در کیش به زمین خواهد نشست که حدود 170 میلیارد تومان هم هزینه تکمیل آن است.

مورد دیگر اینکه کالای تجاری و مواد ساختمانی در یک نقطه ترخیص می شدند، لذا در یک اقدام ابتکاری، موج شکن بازوی شرقی اسکله را با تعریض عرض از 8 متر به 20 متر ارتقا دادیم ، بنابراین مواد ساختمانی در این بندرگاه ترخیص خواهند شد.

همچنین در گذشته بخشی از بندر ، خاکی بود. در اواخر شهریور ماه، ساخت انبارهای کانتینری و سپس کرانه بتنی را کلنگ زدیم که پس از تکمیل ، بندر را کامل خواهند کرد.
ایجاد و تجهیز آتش نشانی در بندرگاه همچنین از اولویت های ما بوده که اسناد مناقصه نیز در حال انتشار است، لذا به این وسیله امنیت انبار ها و اسکله ها خصوصا اسکله سوخت تضمین خواهد شد.

از دیگر اقدامات صورت گرفته حفاظت کاتودیک از بنادر بود که از خوردگی اسکله جلوگیری و عمر پروژه را افزایش می دهد.

در حوزه مسافر بری و گردشگری نیز پایانه مسافری دریایی را با مدیریت جهادی با 12 هزار مترمربع زیربنا احداث کردیم و این پروژه برای یک و نیم میلیون مسافر در سال، از مسیر زمین و دریا بوده که بر اساس افق 1404 طراحی شده است.

مورد دیگر بحث تجهیز فرودگاه و ساماندهی وضعیت موجود بود، چراکه طرح توسعه به چندین سال زمان نیاز داشت. ازاین رو سالن را به شدت بزرگ و فضای دید را گسترش دادیم ، همچنین نوار نقاله را افزایش دادیم و عید امسال بدون آشفتگی ، نیازها را پوشش دادیم.

لازم به ذکر است اکنون در حال اجرای طرح توسعه هستیم که بر اساس افق 1404 برای 4 و نیم میلیون مسافر گنجایش خواهد داشت. هم اکنون فرودگاه جزیره زیبای کیش پذیرای یک میلیون و 300 هزار نفر است و پس از تکمیل پروژه ، گام بلندی را برداشته ایم.

چه اقداماتی را برای شهروندان و گردشگران انجام داده اید؟

از جمله اقدامات صورت گرفته می توان به زیبا سازی شهری اشاره کرد، به نحوی که با کاشت میلیون ها گل و نورپردازی ، شهر را به شدت زیبا کرده ایم.

همچنین حدود 30 نماد شهری را در شهر نصب کرده ایم که مورد استقبال گردشگران قرار گرفت.
در غرب جزیره، کلبه حور را به یکی از نقاط ویژه گردشگری تبدیل کردیم و حد فاصل میان کشتی یونانی تا کلبه حور از حالت بیابان خارج و در حال توسعه است و در تلاشیم که غرب جزیره را هم، مانند شرق جزیره زیبا کنیم.

یکی دیگر از اقدامات مثبتی که در حوزه گردشگری صورت گرفته اینکه در جشنواره تابستانه سال جاری ، دائما برنامه اجرا می شد، در صورتیکه در گذشته، تنها کنسرت برگزار می شد. به طور مثال به مناسبت برگزاری مسابقات جام جهانی ، برنامه جام جهانی در کیش را برگزار کردیم وهر بار به هر بهانه ای، قشری از جامعه را هدف می گیریم و خوشبختانه با توجه به رکود حاکم بر جامعه ، جزیره کیش از وضعیت نسبتا خوبی برخوردار است.

در شش ماهه ابتدای سال جاری ، 678 هزار و 408 مسافر از مسیر هوایی وارد کیش شده اند در صورتیکه در مدت مشابه سال قبل ، 671 هزار و 490 مسافر از همین مسیر به کیش وارد شده بودند و رشد 7 درصدی در فضای رکود تورمی حاکم بر جامعه، واقعا دشوار بوده است.

یکی دیگر از اهداف ما ورود ایرلاین های خارجی و همچنین توریست به کشور بود. ابتدا از کشورهای منطقه هدف خود را دنبال کردیم. طبق گزارشات، سالانه 2میلیون و 500 هزار نفر تحت عنوان توریست زیارتی وارد کشور می شوند و اگر بتوان این توریست ها را به کیش آورد ، اقدام بزرگی صورت گرفته است. خوشبختانه موفق شدیم نخستین پرواز ها را از نجف انجام دهیم که ظرف 2ماه از یک پرواز به 9 پرواز رسید. البته به دلیل آشفتگی های اوضاع عراق ، مشکلاتی در مسیر ایجاد شده و امیدواریم که در عید نوروز مسافران را از ترکیه به کیش دعوت کنیم و پرواز کیش – ترکیه دایر شود.

پرواز کیش – کویت نیز از برنامه هایی است که بنا داریم از مهر ماه به سرانجام برسانیم و پس از آن به سراغ کشورهایی از قبیل تاجیکستان، ترکمنستان و کشورهای آسیای میانه خواهیم رفت. همچنین با توجه به شرایط پیش آمده برای روسیه، چند تن از مقامات روسی برای رونق سفر به کیش اقدام کرده اند.

آماري هم از تعداد سفرهاي دريايي ارايه مي كنيد؟

در سال جاري 138 هزار و 66 نفر از مسير دريا به جزيره كيش سفر كرده اند.

سال گذشته چطور؟

طبق آمارموجود، در سال پيش 151 هزار و 113 نفر از طريق دريا به كيش آمده اند كه آمار، بيانگر كاهش سفر هايي دريايي است.

بسیاری معتقدند که تور رالی خانواد، کمتر از آنچه که انتظار می رفت گردشگر جذب کرد، آیا این موضوع واقعیت دارد؟

یکی از اقدامات نیازمند اصلاح، تورهای گران قیمت کیش هستند و تور رالی خانواده یکی از تورهای ارزانی است که به نوبه خود سهم قابل توجهی در جذب گردشگر داشت. به طور مثال، زمانی که بنده در اردیبهشت ماه به بازار کیش مراجعه کردم، در پرس و جوها متوجه رشد 6تا 7 درصدی فروش شدم ، شاید این میزان رشد از دید فروشنده قابل توجه نباشد، اما کسی که از وضعیت اقتصادی و رکود حاکم بر اقتصاد کشور با خبر باشد این موضوع را بهتر درک خواهد کرد، چراکه رشد فروش در این وضعیت، اقدامی کاملا مثبت است.

چه اقداماتی برای حضور برندهای خارجی و جلوگیری از عرضه اجناس بی کیفیت انجام داده اید؟

موضوع حائز اهمیت اینکه سازمان مناطق آزاد کیش مسئول فروش محصول نیست، بلکه ما وظیفه داریم گردشگر را جذب کنیم و از آن پس وظیفه فروشنده است که جنس مورد تقاضا را عرضه کند، اگر فروشنده ای جنس بی کیفیت چینی را نمی تواند عرصه کند ، مقصر خود اوست. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که بدانید با مستقر شدن سازمان ملی استاندارد در جزیره کیش، از ورود اجناس بی کیفیت جلوگیری می شود. همچنین اجازه ورود اجناس چینی از تهران را هم نمی دهیم، چراکه اگر بنا به واردات از چین است که باید کالا مستقیما از چین به کیش وارد شود و دلیلی برای خرید جنس چینی از تهران و عرضه در بازار کیش وجود ندارد.

همچنین بناست که جلسه ای را با مدیران سازمان استاندارد برگزار کنیم تا لوگوی کیش را به عنوان یک لوگوی استاندارد معرفی کنیم. لازم به ذکر است که اکنون پیگیر تدوین آیین نامه استاندارد برای کیش هستیم و در این صورت تا حد بسیاری از واردات اجناس بی کیفیت جلوگیری خواهد شد.

هدف از ایجاد منطقه آزاد تجاری، رونق صادرات بود، اما به نظر می رسد که این اصل در حال فراموشی است.
این حرف کاملا صحیح است ، اما در کیش این موضوع در حداقل قرار دارد. به هر حال باید توجه داشت که هدف گذاری کیش، جذب گردشگر است ، لذا برای ما، صادرات یعنی جذب گردشگر. همچنین 5 شهرک صنعتی در کیش وجود داشته و صادرات هم چشمگیر است. ما برای تحقق این موضوع 18 صنعت تعطیل را فعال کردیم.

نکته دیگر اینکه گردشگر ایرانی در زمان سفر به کیش تقاضای خرید جنس خارجی دارد ، وگرنه جنس ایرانی را می توان در تمام بازارهای داخلی تهیه کرد. وظیفه ما مهیا سازی زیرساخت ها برای صادرات از کیش است و ما این اقدام را انجام داده ایم. از این پس تولید کنندگان هستند که باید از ظرفیت های این بندربرای توسعه صادرات بهره جویند.

هواپیمایی کیش ایر متعلق به سازمان منطقه آزاد کیش است ، فکر نمی کنید که این شرکت هواپیمایی باید به فکر ارائه تورهای ارزان باشد؟ چراکه سفر به جزیره کیش از لحاظ قیمتی تفاوت چندانی با دبی یا ترکیه ندارد و این موضوع ممکن است به ضرر کشور باشد.

تلاش ما در منطقه آزاد، به نمایش گذاشتن بازار آزاد است و نمی توانیم که در بازارها مداخله کنیم. در بازار آزاد، همواره بحث عرضه و تقاضا وجود دارد. به طور مثال در مهر ماه هر سال قیمت بلیط هواپیما برای سفر به کیش حدود 70 هزار تومان است ، اما در مقابل در طول تابستان نرخ بلیط ها از مرز 300 هزار تومان هم تجاوز می کند . ما هم باید اجازه دهیم که بازار آزاد بر اساس عرضه و تقاضا جهت گیری کند و این موضوعی است که تمام اقتصاد دانان به آن اعتقاد دارند.

یکی از راهکارهای تنظیم بازار، خروج از انحصار است. شایعاتی مبنی بر صدور مجوز برای 80 هتل وجود دارد ، اما بلاتکلیف مانده اند. آیا نمی توان با افزایش عرضه، قیمت ها را کاهش داد؟

امکان ندارد که هیچ پروژه بلاتکلیفی در کیش وجود داشته باشد. یکی از مواردی که پس از حضور در کیش ما را ترساند، وجود پروژه های نیمه تمام بسیار بود و اولین گام ما، مبارزه با این موضوع بود. ما در راستای مبارزه با رانت، قرارداد فروش 150 هزار متر زمین را فسخ کردیم که رقم آن بالغ بر 600 میلیارد تومان بود.

تمام منتقدان و موافقان شما به این موضوع اذعان دارند که تلاش بی وقفه ای برای مبارزه با رانت انجام داده اید.
تلاش ما در راستای بهبود وضعیت اقتصاد است و به همین دلیل هم بسیاری از اقدامات صورت گرفته را رسانه ای نکرده ایم.

در گذشته تنها درآمد سازمان مناطق آزاد کیش، از طریق فروش زمین بود، اکنون راه های درآمدی شما چیست؟
تنها تلاش ما، افزایش درآمدهای پایدار است. در یکی از جلسات در حضور آقای ترکان، شخصی مراجعه کرد و گفت که من در گذشته، بابت هر پروژه 20میلیون تومان به سازمان مناطق آزاد پرداخت می کردم ، اما اکنون از من طلب 120 میلیون تومان کرده اند. بنده گفتم که 120 میلیون تومان ناحق است یا 20 میلیون تومانی که شما در گذشته پرداخت می کردید؟ مجموعه مذکور برای هر قرارداد 100 میلیون تومان از حق دولت را نمی پرداخت و ما تنها حقوق دولت را استیفا کرده ایم.

در این شرایط هزینه های جاری به شدت کاهش یافته و درآمد ها به شدت افزایش یافته اند و این افزایش درآمد تنها یک مثال است. همچنین در سال جاری ، درآمد کیش ایر 66 درصد افزایش یافته است.